Giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, lối thoát hiểm cho công nghiệp ôtô Việt Nam?

Để có cơ sở cho áp dụng các cơ chế ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp nâng cao hàm lượng giá trị gia tăng tạo ra trong nước, trong chiến lược cách tân và phát triển ngành ôtô, Bộ Công Thương kiến nghị Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, điều chỉnh thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) với linh kiện, phụ tùng ôtô.

Đồng thời điều chỉnh các chế độ thuế tiêu thụ đặc biệt tại Luật 106/QH13 sửa đổi, bổ sung Luật thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt.
Cụ thể, thay đổi giá tính thuế với xe sản xuất, lắp ráp trong nước áp dụng đến 31/12/2022 và không tính thuế tiêu thụ đặc biệt với linh kiện, phụ tùng nội địa hóa nhằm tăng năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm sản xuất lắp ráp trong nước, khuyến khích các hãng xe sâu sát hàm lượng giá trị gia tăng được sản xuất trong nước…
Cùng với đó, tăng thuế với xe có dung tích xilanh trên 2.500 cm3, bổ sung các chế độ về thuế với xe có kích thước lớn chưa hợp với điều kiện hạ tầng giao thông… Trường hợp một mẫu xe được tính theo 2 mức thuế không giống nhau, thì áp dụng mức thuế cao hơn....

Để hiểu rõ hơn về những tác động ảnh hưởng của chính sách trên đối với ngành công nghiệp ôtô trong nước, phóng viên VietnamPlus đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Quang Chuyện, Chủ tịch Hội đồng ​thành viên Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), trong những doanh nghiệp lớn đang tham gia sản xuất và lắp ráp ôtô trong nước cũng như cung cấp các linh kiện, sản phẩm cho các hãng như Honda, SYM...
- Bộ Công Thương thời gian gần đây có đề nghị giảm thuế linh kiện cho ôtô, việc này sẽ tác động như thế nào đến Thị phần ôtô trong nước, thưa ông?

Ông Bùi Quang Chuyện: Theo lộ trình cắt giảm thuế nhập khẩu đến năm 2018, thuế nhập khẩu đối với các đời xe từ khối ASEAN sẽ về 0% và cũng chính vì đó sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ôtô trong nước.

Theo tôi, với một chính sách của nhà nước vừa đảm bảo an toàn đúng theo khẳng định của WTO vừa rất có khả năng tháo gỡ cho doanh nghiệp mà đúng luật được cộng đồng doanh nghiệp đón nhận và đánh giá rất cao.

Chi tiết cụ thể ở đây, việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt đối với những chi tiết mà Việt Nam sản xuất được là giải pháp rất to lớn cho ngành công nghiệp sản xuất ôtô ​trong nước, giúp Ngân sách chi tiêu sản xuất xe trong nước giảm đi và đây là cơ hội lớn để các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe trong nước cạnh tranh được với các nhà sản xuất xe từ nước ngoài.

Bên cạnh đó, với cạnh tranh về giá cũng tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tăng phần trăm nội địa hóa các chi tiết, sản phẩm đối với ôtô.

Biểu đồ Xác Suất nội địa hóa ​một số mẫu xe ôtô trong nước:

 Vậy với dòng xe bán tải, mức độ ảnh hưởng sẽ như thế nào? 

Ông Bùi Quang Chuyện: Theo tôi, đã được xếp vào loại xe bán tải thì công năng chính là sử dụng để vận tải là chính, nếu như Nhà nước có điều chỉnh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dòng xe bán tải từ 25% lên 90% sẽ hết sức khó khăn đối với các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe bán tải trong nước.

Nếu như áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt của dòng xe bán tải như xe con thì chắc chắn Chi phí sẽ đội lên gần 2 lần (nếu tăng thuế lên 90%), ​như vậy các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe bán tải trong nước sẽ không thể trụ nổi và cũng là nguy cơ để xe ngoại tràn về.

Do vậy, chúng tôi rất mong muốn Nhà nước nên nghiên cứu và điều tra để vừa bảo đảm an toàn tính hợp lý và phải chăng của dòng xe bán tải so với dòng xe trở người đồng thời tạo điều kiện cho người mua được tiếp cận với tầm giá hợp lý và phải chăng.

- Ông đánh giá như thế nào về những chính sách mà Bộ Công Thương đưa ra thời gian gần đây nhằm đảm bảo an toàn cho ngành ôtô trong nước phát triển?

Ông Bùi Quang Chuyện: ​Tôi cho rằng với chủ trương mà Bộ Công Thương đưa ra nhằm mục đích chính là tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và đưa công nghiệp sản xuất ôtô trở thành ngành công nghiệp trọng điểm và khi phát triển được ngành công nghiệp ôtô sẽ kéo theo sự đi lên của ngành công nghiệp hỗ trợ từ đó làm gia tăng giá trị đối với doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực cơ khí, sản xuất các chi tiết, cụm chi tiết tạo động lực phát triển cho ngành công nghiệp trợ giúp trong khoảng thời gian tới.

Ông Bùi Quang Chuyện, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp. (Ảnh: PV/Vietnam+)

- Trong thời gian qua, ngành công nghiệp ô tô của nước ta đã tăng được bao nhiêu so với thời điểm trước?

Ông Bùi Quang Chuyện: Ngành công nghiệp chế tạo của Việt Nam đi sau và thua thiệt hơn so với các nước như nước Nhật, Hàn Quốc... không chỉ về trình độ chuyên môn kỹ thuật mà còn về công nghệ và trang thiệt bị.

Hiện nay, mỗi dòng xe có một tỷ lệ nội địa hóa khác nhau. Đơn cử, dòng xe Innova của Toyota thì tỷ lệ nội địa hóa có thể đạt từ 37-38%, trong khi mẫu xe Camry xác suất nội địa hóa chỉ khoảng 10%, còn các mẫu xe khác cũng chỉ đạt chưa quá 20-25%.

Do vậy, với đề xuất của Bộ Công Thương có những chính sách nhập khẩu những chi tiết ôtô và giảm thuế đối với một số chi tiết là rất tốt, về phía doanh nghiệp hy vọng tỷ lệ nội địa hóa của xe trong nước sẽ cao hơn so với Hiện nay. 

Hiện nay, một số doanh nghiệp trực thuộc VEAM đang đầu tư trang hành lý thiết bị và công nghệ để sản xuất các chi tiết, các cụm chi tiết để bán cho Honda VN phục vụ cho việc lắp ráp các đời xe lúc bấy giờ. 

Xu hướng tất yếu là phát triển ngành công nghiệp ôtô trong khoảng time tới và đối với xe máy dự kiến sau 2020 sản lượng xe giảm đi nhiều.

- Xin cảm ơn ông./.

>>> Nguồn: Giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, lối thoát cho công nghiệp ôtô VN?